Kendi Ayağımıza Sıktık

Toplum olarak kendi elimizle oluşturduğumuz yaşadığımız ortam,kültürün değişik sıralamalarına örnek olarak aşağıdaki veriler var.

Hukukun üstünlüğü endeksinde 113 te 101.

İnsani gelişmişlik endeksinde 189 ülke arasında 64.

İnsan sermayesi endeksinde 157 ülke arasında 53.

Yolsuzluk endeksinde 180 ülke arasında 81.

Makalelere atıf sayısında ise 239 ülke arasında 167.

BM, Türk ekonomisini dünyanın birinci sırada en kırılgan ekonomisi olarak ilan ediyor.

Küresel İş İdaresi Konseyine göre, Türkiye 2005 yılında dünyada yatırım yapılabilir 25 ülke içinde 13 sırada iken, son yıllarda bu 25 ülke içine giremedi.

Bütçe şeffaflığı sıralamasında , 102 ülke içinde 58 sıradayız. Yani Ortanın altındayız. [1]

 Dünya Enerji Sıralamasında 44.

2018 yılı küresel rekabetçilik endeksinde 140 ülke arasında 61.

Küresel İnovasyon Endeksinde 126 ülke arasında 50.

PISA testinde 72 ülkede 15 yaşındaki 540 bin öğrenci arasında yapılan testin sonuçlarında Türkiye okuduğunu anlamada 50. sırada yer alırken matematikte 49, fende ise 52. olmuştu.

Türkiye, teknolojik gelişmişlik açısından 82 ülke baz alınarak yapılan araştırmada, 49’uncu olurken, inovasyon, Ar-Ge ve patent gibi konularda listeye giremediği görüldü. [2]

Ülkelerin araştırma geliştirme harcamaları, patent sayıları, bilgi-yoğun endüstrilerinin kapsamı gibi 80 gösterge üzerinden değerlendirildirmeye tabi tutulduğu listede geçen yıl birinci sırada yer alan İsviçre, bu yıl da liderliğini korudu.  Türkiye ise geçen yıl 43. sırada bulunduğu listede 50. sırayı aldı. [3]

Türkiye, patent üretiminde her ne kadar ilk 25 içerisinde yer alsa da tıpkı dünya bilimine katkıda olduğu gibi, ilk 10 ülke dünya biliminin ve dünya patent sayısının yüzde 90’nını üretiyor!.. [4]

Yukarıdaki endekslere yenileri eklenebileceği gibi itiraz da edebiliriz. Mesela savunma sanayinde pek çok ürün ürettik diye. Ama demek ki elin oğlu daha fazla üretiyor ki sıraladığımız zaman bizi geçiyor. Onun için kıyas önemli. Kendimizi, kendimizin 30 yıl önceki hali ile kıyaslarsak kendimizi dev aynasında görebiliriz. Ama dünya ile kıyaslayınca durum yukarıdaki gibi.

Her şeyi siyasetten beklemek çok yanlış. Bu ortam oluşurken, ortama katkı verecek veya en azından yanlışa yanlış demeyecek şekilde ticaretine devam eden, işine gidip gelip maaşını alan, memuriyetine devam eden, yorumlarla bu ortamın oluşmasına katkı sunanlar olarak sonradan biz aslında böyle olmasını istemedik demek ne kadar samimi ve hatta ahlaki?

Erol Bilecik TUSİAD Başkanı; "İnsan sadece söylediklerinden değil, sustuklarından da sorumludur" diyor.

İyi ve kötü insana aynı değeri vermek doğru değildir, bu suretle birincisini iyilikten soğutur, ikincisini kötülük yolunda cesaretlendirirsin.//Hz. Ali

"İnsanlara öyle aldatıcı yıllar gelecek ki o yıllarda yalancılar tasdik edilecek, doğru söyleyenler ise yalanlanacak. Keza o yıllarda haine itimat edilecek, emin (güvenilir) kimseye hainsin denilecek."  İbni Mace, Fiten 24

Hatalı işlere karşı susmak yasaktır. O zaman konuşmak ibâdet sayılır.// Dr.Münir Derman (k.s.)

“Kimin eteğini öptünüz de ağzınız lezzet buldu?

Kimin ayağına kapandınız da başınız göğe erdi? Dudaklarınız tuzlu tuzlu çuhalara yapıştıkça şeker mi peyda oluyor?

Yüzünüz terli terli sahtiyanlara (kunduralara) dokundukça burnunuza mis kokusu mu geliyor?...” //Namık Kemal

Referanslar

1-https://www.yenicaggazetesi.com.tr/turkiye-nin-dunyadaki-yeri-44494yy.htm

2- http://www.gazetevatan.com/turkiye-82-ulke-arasinda--1174487-teknoloji/

3-https://www.bloomberght.com/haberler/haber/2137813-en-yenilikci-ekonomiler-siralamasinda-turkiye-7-sira-geriledi

4-http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/abbas-guclu/abd-ve-cin-in-patent-yarisi--2632765/

İnsan sadece söylediklerinden değil, sustuklarından da sorumludur

Erol Bilecik TUSİAD Başkanı; "İnsan sadece söylediklerinden değil, sustuklarından da sorumludur"

İyi ve kötü insana aynı değeri vermek doğru değildir, bu suretle birincisini iyilikten soğutur, ikincisini kötülük yolunda cesaretlendirirsin.//Hz. Ali "İnsanlara öyle aldatıcı yıllar gelecek ki o yıllarda yalancılar tasdik edilecek, doğru söyleyenler ise yalanlanacak. Keza o yıllarda haine itimat edilecek, emin (güvenilir) kimseye hainsin denilecek." İbni Mace, Fiten 24 Hatalı işlere karşı susmak yasaktır. O zaman konuşmak ibâdet sayılır.// Dr.Münir Derman (k.s.) “Kimin eteğini öptünüz de ağzınız lezzet buldu? Kimin ayağına kapandınız da başınız göğe erdi? Dudaklarınız tuzlu tuzlu çuhalara yapıştıkça şeker mi peyda oluyor? Yüzünüz terli terli sahtiyanlara (kunduralara) dokundukça burnunuza mis kokusu mu geliyor?...” //Namık Kemal

AR-GE'de Öze Dönüş

Yerli ürünlerin en büyük sorunu güven.

Yerli üreticiler konjektör, ilişkiler, yerli milli, milli duyguları kullanarak ürün satıyor ama daha sonra ürün satıcıların anlattığı işlevi görmüyor.

Kullanıcılar da konjektör, ilişkiler, yerli milli, milli duygular ışığında ürün aldıktan sonra istediği performansı almasa bile, bunun üzerine gitmiyor. Şimdi bu ürünü niye aldın o zamanlar denmesin, arkasında bir dayısı vardır, binlerce referansı var bir şey söylesem başıma iş açarım (kendi değerlendirmesinin ceremesi, eksikliği veya uzak durması). Dolayısı ile son kullanıcılar sustukça ahlaksız yerli üreticiler yerine bütün yerli üreticiler zan altında kalıyor.

Ülkemizde hâlâ yaygın olarak AR-GE işinin “GE” kısmı ağırlıklı ve “ar” kısmı olmayan argede elde edilecek katma değer görece küçük oluyor.

AR-GE bir kültür işi. Para olmadan olmadığı gibi olsa da kültür yoksa yine olmuyor. Kişi başı geliri 63.000 $ olan dünya sıralamasında 7. Durumda olan Danimarka para pul derdi olmamasına rağmen bu işin bir kültür işi olduğunu bildiği için Silikon vadisine büyükelçi atadı ve Start-up ları ABD ye yönlendiriyor.

Kültür olmayınca Biz yetiştiriyoruz, ellere yar oluyor - http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/gungor-uras/genclerimiz-abd-icin-ar-ge-yapiyor-544970/

AR-GE faaliyetlerimizin sonucunda vardığımız nokta. Einstain in ünlü sözü “Aynı şeyi yapıp farklı sonuçlar beklememek lazım”

Türkiye Ar-Ge yatırımlarını ne ürüne, ne de ihracata dönüştürebiliyor - https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/turkiye-ar-ge-yatirimlarini-ne-urune-ne-de-ihracata-donusturebiliyor-haberi-360958

Türkiye’de, her milyar Dolarlık Ar-Ge harcaması başına düşen ortalama patent başvurusu 327 iken ,  yüksek teknolojili ürün ihracatı 0,2 milyar $'dır. Bu rakamların Amerika için 1350 patent ve 0,5 milyar $, Güney Kore için 3503 patent ve 2,2 milyar $ olduğu düşünüldüğünde  Türkiye'nin Ar-Ge harcamasının yanında nitelikli Ar-Ge harcamasına yönelmesi gerektiği söylenebilir.

Devlet dünyanın başka hiçbir yerinde olmayan teşvikler veriliyor. Son yıllarda AR-GE harcamaları 20 milyar TL ye yaklaştı ama sonuç üretemiyoruz.  

On binlerce AR-GE desteği alan (AR-GE şirketi), yüzbinlerce AR-GE personelinin neden biz işimizde başarısızız, o zaman bu kaynağı kıt olan milletimizin kaynaklarını nasıl kullanırız ahlakına sahip (veya kanunlar zorla yaptıracak) düşünecek, yapacak, uygulayacak insanlar lazım. Şimdiki durum ortada. Ben bunu son 3 yılda linkedin de onlarca post ile 5000 + takipçim ile ölçmeye çalıştım. İstatistiksel olarak bakıldığında kimse tınmıyor.

Herkes aynı tarz AR-GE imsi işleri yapıp AR-GE teşviklerini aynı şekilde almak için sırada bekler gibi (Bir nevi düzene ortak olmak gibi) görmezden ve duymazdan geliyor.

Şu anki düzene alışmış yüzbinlerce AR-GE personeli varken on binlerce işini gereği gibi yapabilecek AR-GE personelini ve yüzlerce AR-GE şirketini sisteme eklesek sistem değişir mi?  

Mevcut sistemi değiştirmeye çalışmak yerine nemelazımcılığın nasıl bir çıktısı olacağını görmek için Kanunî Sultan Süleyman ile Yahya Efendi arasında geçen olay ışık tutabilir.

Kanunî Sultan Süleyman devletin akıbetini düşünür; günün birinde Osmanoğulları da inişe geçer, çökmeye yüz tutar mı diye. Bu gibi soruları çoğu zaman sütkardeşi meşhur âlim Yahya Efendi’ye sorduğundan bunu da sormaya niyet eder. Güzel bir hatla yazdığı mektubu Yahya Efendi’ye gönderir.
Mektupta “Sen ilahi sırlara vakıfsın. Bizi de aydınlat. Bir devlet hangi halde çöker? Osmanoğullarının akıbeti nasıl olur? Bir gün izmihlale uğrar mı?” der.
Mektubu okuyan Yahya Efendi’nin cevabı çok kısa ve şaşırtıcıdır; “Neme lazım be Sultanım!”
Topkapı Sarayı’nda bu cevabı hayretle okuyan Sultan Süleyman buna herhangi bir mana veremez.
“Acaba bu cevapta bizim bilmediğimiz bir mana mı vardır?” diye düşünür.
Nihayet kalkar Yahya Efendi’nin Beşiktaş’taki dergâhına gelir ve der ki:
- Yahya Efendi mektubuma cevap ver. Bizi geçiştirme, sorumu ciddiye al. 
Yahya Efendi şöyle bir bakar:
- Sultanım sizin sorunuzu ciddiye almamak kabil mi? Ben sorunuz üzerinde iyice düşündüm ve kanaatimi size açıkça arz ettim.
- İyi ama ben bu cevaptan bir şey anlamadım. Sadece “Neme lazım be Sultanım” demişsiniz. Sanki beni böyle işlere karıştırma der gibi.
Yahya Efendi bu cevaptan sonra şu müthiş açıklamasını yapar:
- Sultanım! Bir devlette zulüm yayılırsa, haksızlık şayi olursa, işitenlerde ‘neme lazım’ deyip uzaklaşırsa, sonra koyunları kurtlar değil çobanlar yerse, bilenler de bunu söylemeyip susarsa, fakirlerin, yoksulların, muhtaçların, kimsesizlerin feryadı göklere çıkarsa, bunu da taşlardan başka kimse işitmezse, işte o zaman devletin sonu görünür. 
Böyle durumlardan sonra devletin hazinesi boşalır, halkın itimat ve hürmeti sarsılır. Asayişe itaat hissi gider, halka hürmet duygusu yok olur. Çöküş ve izmihlal de böylece mukadder hale gelir.

Peki, yapmamız gerekler neler?

• Öncelikle dünya ile rekabet edebilir bir eğitim
• Adil rekabet ortamı
• Başarıyı ödüllendirmek
• Yapamayanı elemek
• Yalancıyı cezalandırmak
• Düşüp bayılacak kadar çok çalışmak – ABD de AR-GE de çalışanların bildiği gibi
• Kayırmamak
• Ölçmek ve kıyaslamak
• İşi ehline vermek
• Gerçek problemlerle uğraşmak
• Hiçbir şeyi devletten beklememek
• Devleti bütün bu süreçten uzaklaştırıp tamamen özel sektöre devretmek. Kendi parasını harcayan hesap sorar.
• Doğru alanda AR-GE yapmak
• Eleştirel düşünen insanlar yetiştirebilmek. Bu bir kültür sorunu
• İşleri dağıtabilmek
• "Evrensel olmayan milli olamaz". Kaidesince ürün geliştirilmeli.
• Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar deyimini AR-GE hayatımızdan çıkarmak (keşke her yerden çıkarabilsek)
• Konuşmaya değil sonuca bakmak. Bal bal demekle dil tatlanmaz gibi.
• Devletin sadece bu iş neden tutmuyor diye dertlenmesi, bu işin delisi olan/olacak insanları bulup yukarıdaki şartlara uygun ekosistemin kurulmasına gözlemcilik etmesi lazım

Uygarlığın gerçek ölçüsü; ne nüfus çokluğu, ne kentlerin büyüklüğü, ne de üretim bolluğudur. Gerçek ölçü, ülkenin yetiştirdiği insanların nitelikleridir. Ralph Emerson

Her şeyi "çoklamaya" çalışmamızın temel dertlerimizden biri olduğunu düşünüyorum. Sayılar, skorlar hep çok önemli. Daha çok müşteri, daha çok kazanç, daha çok arkadaş, daha çok ilişki, daha çok alkış, daha çok mülkiyet, daha çok fikir, daha çok ürün, daha çok fotoğraf, daha çok diploma, daha çok Ar-Ge merkezi, daha çok beğeni, daha çok yayın, daha çok dinleyici, daha çok çok girişimci, daha çok konferans... Niceliğe odaklandıkça nitelik azalıyor. Skor arttıkça başarılı olduğumuzu sanıyoruz, çünkü daha görünür oluyor, görünür olan takdir görüyor. Ama daha çok olması daha anlamlı olmasını getirmiyor. Daha çok değer yaratacağını garanti etmiyor. Daha az, ama daha kaliteli, daha derinlikli olanlara, sadece "çoklamayı" değil, "derinleşmeyi" hedefleyenlere ihtiyacımız var belki de. //Umut Ekinci

Yapılan araştırmalar gösteriyor ki; ülkemizde gençler birlikte başarmaya alışık değiller ve teknolojiyi tüketiyorlar. Ama biz muasır medeniyetler seviyesine ulaşmak istiyorsak teknolojiyi üreten ve birlikte başarmayı bilen bir nesil yetiştirmek zorundayız. Erhan Erkut